Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TBMM Genel Kurul’da Ticaret Bakanlığının ve bağlı kuruluşlarının 2025 yılı merkezi yönetim bütçe kanunu teklifi ile 2023 yılı merkezi idare kesin hesap kanun teklifinin görüşmelerinde konuştu.
Türkiye iktisadının 2023 yılında zayıf dış talep ve 6 Şubat’taki iki çok yıkıcı zelzele felaketlerine karşın yüzde 5,1 oranda büyüme kaydederek güçlü bir performans sergilediğini belirten Bolat, “Ülkemiz, OECD ülkeleri içinde 1., Avrupa’da 2., G-20 ülkeleri içinde ise 3. sırada yer almıştır. 2023 yılında nominal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ‘GSYH’ 1 trilyon 130 milyar dolara ulaşarak rekorunu yenilemiş, kişi başına düşen ulusal gelir ise yüzde 24,2 artışla 13.243 dolara ulaşmıştır. Ekonomimiz 2024 yılı birinci çeyreğinde yüzde 5,3, ikinci çeyreğinde yüzde 2,4 ve üçüncü çeyreğinde yüzde 2,1 olarak büyümüş, birinci dokuz ay prestijiyle GSYH’miz %3,2 oranında büyüme kaydetmiştir. 2024 yılı birinci 9 ay sonunda yıllıklandırılmış ulusal gelirimiz 1 trilyon 260 milyar dolarlık rekor düzeye yükselmiştir. Türkiye iktisadı, büyüme performansını kesintisiz 17 çeyrektir sürdürmüştür. Birinci dokuz ayda net mal ve hizmet ihracatı 1,9 puanlık katkı ile büyümenin temel sürükleyicisi olmuştur” tabirlerini kullandı.
Ticaret Bakanlığı olarak 16 bin 500 kadarı gümrük yönetimlerinde olmak üzere toplam 24 bin çalışanla ihracatı sürdürülebilir bir biçimde artırmak, yerli üreticiyi ithalat ve haksız rekabet baskısına karşı korumak, gümrüklerin aktifliğini artırmak, iç ticaretin istikrarlı ve adil rekabet kaidelerinde işlemesini sağlamak, esnaf ve KOBİ’leri güçlendirmek ve tüketicileri korumak için var güçleriyle çalışmaya devam ettiklerini aktaran Bolat, bu çerçevede, ihracatı artırmak gayesiyle pazara giriş, pazarda tutunma ve derinleşme, markalaşma, yeşil ve dijital dönüşüm ile e-ihracat üzere alanlarda ihracatçı firmaları toplamda 42 adet dayanak programı yoluyla desteklediklerini söyledi.
‘E-İHRACATIMIZ GENEL İHRCATIMIZ İÇERİSİNDE HİSSESİNİ 2028 YILINA KADAR YÜZDE 10’A YÜKSELTMEYİ HEDEFLİYORUZ’
İhracat Akademisi ile mevcut 140 bin ihracatçı firma sayısını 2030 yılına kadar 200 bin ihracatçı sayısına yükseltmeyi hedeflediklerini lisana getiren Bolat, “Yeşil dönüşümün ‘Responsible- Sorumluluk programımız’ yanı sıra dijital dönüşüm sürecinde de Ticaret Bakanlığı olarak kapsamlı desteklerimizle, firmalarımıza stratejik alanlarda özel takviyeler veriyoruz. AB ile yeşil mutabakata ahengin altyapısını hazırlıyoruz. Kolay İhracat Platformu ‘KİP’ ve E-Kolay İhracat Platformu ‘E-KİP’ ile ihracat yapmak isteyen firmalarımıza çevrimiçi rehberlik ediyor, danışmanlık hizmetleri sağlıyoruz. Bu çalışmalar sonucunda, 2022 yılında yüzde 0,9, 2023 yılında yüzde 2,1 olan 2024 yılı Ocak-Kasım devrinde ise yüzde 2,64 düzeyine ulaşan e-ihracatımızın genel ihracatımız içerisindeki hissesini 2028 yılına kadar yüzde 10’a yükseltmeyi hedefliyoruz” halinde konuştu.
‘YERLİ ÜRETİMİMİZİ, SANAYİMİZİ, İSTİHDAMIMIZI VE ÜLKEMİZ TİCARETİNİ MUHAFAZAYA HİZMET EDEN TESİRLİ KARARLARI HAYATA GEÇİRDİK’
Konuşmasının devamında yerli endüstriyi haksız rekabete neden olan dampingli ve sübvansiyonlu ithalat yahut artan ithalat kaynaklı ziyan ve tehditlere karşı en fazla koruyan ülkeler ortasında olduklarını kaydeden Bolat, “Hâlihazırda 130 adet dampinge ve sübvansiyona karşı önlemimiz, 115 adet tedbirlerin etkisiz kılınmasına karşı önlemimiz yürürlüktedir. Yani dampingli ithalatın öbür ülkeler üzerinden gelmesine de müsaade etmiyoruz. 10 eser kümesinde da korunma önlemimiz bulunmaktadır.2024 yılında binek araba ve altın ithalatını azaltmaya yönelik tesirli önlemler aldık. Çelik dalımızı haksız ticari uygulamalara karşı korumak üzere anti-damping ve korunma tedbirlerimizi uyguladık. Dokumacılık, konfeksiyon, çelik bölümlerimizde; ayakkabı, güneş paneli, seramik, polyester, yassı çelik, filmaşin üzere sanayi eserleri ile ceviz, badem, melas başta olmak üzere birçok tarım eserinde yerli üretimimizi, sanayimizi, istihdamımızı ve ülkemiz ticaretini müdafaaya hizmet eden tesirli kararları hayata geçirdik” diye konuştu.
‘TESPİT EDİLEN KARŞITLIKLAR İÇİN 4 MİLYAR 750 MİLYON TL’NİN ÜZERİNDE İDARİ PARA CEZASI UYGULADIK’
2024 yılından bugüne kadar, başta besin dalı olmak üzere ulusal, lokal ve zincir marketler, alışveriş merkezleri, otomotiv, emlak ve kuyum dalları, fahiş fiyat artışı ve stokçuluk faaliyetleri ile tüketicinin korunması kapsamında, 81 vilayette toplam 425 bin 737 işletmeyi denetlediklerini belirten Bolat, “Tespit edilen karşıtlıklar için 4 milyar 750 milyon TL’nin üzerinde idari para cezası uyguladık” dedi.
‘DÜNYADA GAZZE’DEKİ İSRAİL SOYKIRIMINA KARŞI TİCARETİ DURDURMA KARARI ALAN ÖNCÜ ÜLKELERİN BAŞINDA GELİYORUZ’
İsrail ile ticaretin durdurulmasına ait Bolat, “Hükümetimizin ağır çalışmaları ile Türkiye olarak Gazze’ye, Batı Şeria’ya, Lübnan’a en fazla yardımlar gönderen ülke pozisyonundayız. Buradan şunu bir defa daha vurgulamak istiyorum. Yetkili kurumlarımızın dışında yapılan ve İsrail’i durdurmaya yönelik en büyük çabayı veren Türkiye’yi ve hükümetimizin büyük çabasını yıpratmayı amaçlayan, Filistin’in menfaatine değil, olsa olsa İsrail’in sevineceği bu tıp açıklamalara asla prestij edilmemelidir. Devlet, hükümet, Ticaret Bakanlığı hiçbir ülke ile kendisi ticaret yapmaz. Ticaret, sahipleri yurtiçi sermaye yahut milletlerarası yatırımcı olan şirketler tarafından yapılır. 7 Ekim 2023’ten sonraki 6 ay içinde bir yandan ateşkes ve yardımları ulaştırma çabası verirken, İsrail ile ihracat ve ithalat ticaretini aldığımız gümrük önlemleri ile yüzde 32 oranında azaltmıştık. Fakat İsrail’in kalıcı ateşkes uğraşlarını kategorik reddetmesi ve insani yardımların Gazze’ye ulaşmasını engellemesi karşısında, 9 Nisan 2024 tarihinde İsrail’e ihracatı 54 fasıl altında bin 109 eser bazında hükümetimiz durdurma kararını aldı. İsrail’in tavrını devam ettirmesi nedeni ile Cumhurbaşkanımız, hükümetimiz bu kez İsrail ile ticareti hem ihracat hem ithalat olarak 2 Mayıs 2024 tarihinde büsbütün durdurma kararı aldı. Bu kararı aldık ve sıkı bir halde uyguluyoruz. Dünyada Gazze’deki İsrail soykırımına karşı ticareti durdurma kararı alan öncü ülkelerin başında geliyoruz” ifadelerini kullandı.
2 Mayıs 2024 tarihinden sonra, Türkiye’de İsrail’e yönelik ihracat ve ithalat için tescil edilmiş hiçbir gümrük beyannamesinin bulunmamakta olduğunu söyleyen Bolat, tıpkı halde İsrail’den Türkiye’ye hiçbir sevkiyatın bulunmamakta olduğunu kaydetti.