Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Ulusal Parklar (DKMP) Genel Müdürü Kadir Çokçetin, denizlerdeki istilacı tiplerle aktif gayret için Türkiye Ulusal İstilacı Yabancı Çeşitler Data Tabanı’nın (TurIST) devreye alındığını belirterek, “TurIST, istilacı yabancı cinslerin erken tespiti ve süratli müdahale eforlarını destekleyecek ve nihayetinde Türkiye’nin güçlü biyolojik çeşitliliğinin korunmasına dayanak sağlayacaktır.” dedi.
Çokçetin, Genel Müdürlük tarafından istilacı yabancı tiplerle uğraş çalışmaları kapsamında birbirleriyle uyumlu hazırlanan iki proje yürütüldüğünü söyledi.
“Türkiye’deki Karasal Ortamlarda ve İç Sularda İstilacı Yabancı Cinslerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi (TerIAS)” ve “Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Çeşitlerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi (MarIAS)” kapsamında “Türkiye Ulusal İstilacı Yabancı Cinsler Data Tabanı” (TurIST) hazırlandığı bilgisini veren Çokçetin, “Bu strateji ve aksiyon planı Türkiye’nin birinci ve temel istilacı yabancı çeşit (İYT) dokümanıdır. Kelam konusu uygulama, İYT’lerle çaba konusunda Türkiye’nin kıymetli adımlar atmasını sağlayacak ve bu bahisteki yasal boşluğun doldurulmasına katkı verecektir.” diye konuştu.
“Biyolojik çeşitliliğinin korunmasına takviye sağlayacak”
Çokçetin, MarIAS’tan elde edilen bilgilerle uygulamaya alınan TurIST’in istilacı tiplerle gayrette değerli bir araç olacağını söz ederek, şu değerlendirmede bulundu:
“Sistem, denizlerdeki, karasal ortamlardaki ve iç sulardaki istilacı tipler hakkında data toplama, tahlil ve farkındalığın artırılması için merkezi bir platform sağlayarak, birinci sefer istilacı yabancı tiplere ait bilgilere tek elden ulaşılabilecek dinamik ve koordineli bir süreci başlatacaktır. TurIST, istilacı yabancı cinslerin erken tespiti ve süratli müdahale eforlarını destekleyecek ve nihayetinde Türkiye’nin güçlü biyolojik çeşitliliğinin korunmasına dayanak sağlayacaktır.”
TerIAS Projesi kapsamında karasal alanlar ve iç sular için yapılan çalışmalara ait de bilgi veren Çokçetin, 107 bitki, 24 omurgasız, 11 balık, 1 sürüngen, 9 kuş ve 4 göğüslü olmak üzere toplam 156 çeşidin İYT olduğunun değerlendirildiğini tabir etti.
Çokçetin, “Ayrıca MarIAS Projesi kapsamında denizel alanlarda yapılan çalışmalarda, Türkiye denizlerinde 2020 yılı sonu prestijiyle 539 yabancı cins tespit edilmiştir. 10’u alg, 1’i bitki, 70’i omurgasız ve 24’ü balık olmak üzere, bu cinslerin 105’inin istilacı özellik gösterdiği rapor edilmiştir.” dedi.
TerIAS Projesi çerçevesinde, İzmir, Antalya ve Mersin’de, kırmızı yanaklı su kaplumbağalarının tespit edildiği alanlardan toplanıp, dişi ve erkek bireyler ayrılarak, bulundukları kentlerin hayvanat bahçelerine teslim edildiğini belirten Çokçetin, bugüne kadar yaklaşık 400 bireyin doğal ortamlardan uzaklaştırılarak oluşturacakları ziyanların önüne geçildiğini kaydetti.
Çokçetin, MarIAS Projesi kapsamında da maksat istilacı cinslerin ortamdan çıkarılması için aslan balığı avlama, deniz yıldızı ve deniz salyangozu toplama aktiflerinin düzenlendiğini, böylelikle ekosistemin ve yerli tiplerin nefes almasına katkı sağlandığını bildirdi.
“İstilacı tiplerle topyekun çabayla başarılı olunabilecektir”
TurIST Projesi’nin 10 yıllık bir süreci kapsadığını vurgulayan Çokçetin, projenin 2035 yılına kadar tamamlanmasının öngörüldüğünü söz etti.
Çokçetin, projenin faal bir halde uygulanması, izlenmesi, kıymetlendirilmesi ve kamu kurumları ortasındaki uyum ve işbirliğinin güçlendirilmesi için yıllık, 3 ve 7 yılın sonunda değerlendirileceğini, gereksinim halinde de revize edileceğini aktararak, şunları kaydetti:
“İstilacı yabancı çeşitlerle gayret yalnızca Genel Müdürlüğümüz çalışmalarıyla gerçekleştirilebilecek bir bahis değildir. Misyon ve yetkileri kapsamında ilgili kurum ve kuruluşların, bilim insanlarının ve en değerlisi halkımızın takviyesiyle istilacı cinslerle topyekun uğraşla başarılı olunabilecektir.” (AA)
|
CERN cihana dair neyi anlamamızı sağladı? | Prof. Dr. Sertaç Öztürk anlatıyor…
|
|
Günün öne çıkan haberleri… TIKLAYIN – Hasan Cemal | Ankara’nın son bir oyun planı, bir “end game”i mi var mı?.. TIKLAYIN – Tolga Şardan | Mal varlığını açıklayamayan ünlü Savcı Bato’ya verilen mahpus cezası ve İstanbul Emniyeti’ndeki tayinler TIKLAYIN – Spor muharrirleri, Galatasaray-Trabzonspor müsabakasını yorumladı: Kıssası ve kahramanı bol bir maç TIKLAYIN – Borsacı Nihat Özçelik tutuklandı TIKLAYIN – Müge Anlı’ya yansıyan olay 4 yıl sonra karara bağlandı: AYM, “emniyette işkence” tezinde polislerin tekrar soruşturulmasını istedi TIKLAYIN – Ertuğrul Özkök: Türk sanat sosyetesinin en büyük galasından geriye kalan 2 görüntü |